LOOKING BACK | Ξέρατε ότι στα χωριά του Έβρου το πρώτο πασχαλινό αυγό βαφόταν τη Μ. Τετάρτη;

LOOKING BACK | Ξέρατε ότι στα χωριά του Έβρου το πρώτο πασχαλινό αυγό βαφόταν τη Μ. Τετάρτη;

Τα έθιμα της Μ. Εβδομάδας και της Λαμπρής με ρίζες που χάνονται βαθιά μέσα στην ιστορία, εξακολουθούν να αναβιώνουν στον Έβρο, ίσως διαφοροποιημένα σε σχέση με το παρελθόν και παρουσιάζοντας μία πολυμορφία από τόπο σε τόπο, διατηρώντας όμως αναλλοίωτο το θρησκευτικό τους πυρήνα.

Η Μεγάλη Πέμπτη, γνωστή και ως «Κόκκινη Πέμπτη», είναι η ημέρα της βαφής των αυγών και στον Έβρο, όπως σε όλη την Ελλάδα. Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικό θέμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στα χωριά, ιδιαίτερα στο βόρειο τμήμα του νομού, τα παλιότερα χρόνια το κόκκινο χρώμα της βαφής, που συμβολίζει το αίμα του Χριστού, ετοιμαζόταν από τη Μεγάλη Τετάρτη. Στα νοικοκυριά βραζόταν νερό με λίγο αλάτι και φλούδες κρεμμυδιών για να το κοκκινίσουν. Μάλιστα, την ίδια ημέρα έβαφαν το πρώτο κόκκινο πασχαλινό αυγό που προορίζονταν για το εικονοστάσι και την Παναγιά. Θα παρέμενε εκεί όλο το χρόνο και του αποδίδονταν και θεραπευτικές ιδιότητες. Αν, λόγου χάρη, ένα παιδί της οικογένειας έκλαιγε, γιατί κάπου πονούσε, περιστρέφανε το αυγό από το εικονοστάσι γύρω από το πρόσωπό του για να φύγει ο πόνος. 

Από τη Μεγάλη Πέμπτη και για 40 ακόμη ημέρες βάφανε κόκκινα αυγά, τα οποία σε περίπτωση που δεν καταναλώνονταν έως και τη γιορτή της Αναλήψεως, έπρεπε να ριχτούν σε νερό (ποτάμι ή πηγάδι). Στο νερό επίσης έριχναν και το αυγό της Παναγιάς του προηγούμενου χρόνου από το εικονοστάσι. (Ένα κόκκινο αυγό αφήνονταν επίσης τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα στα μνήματα των εκλιπόντων ως σύμβολο αναγέννησης-ανάστασης). 

Η Μεγάλη Παρασκευή εξακολουθεί να είναι η ημέρα πένθους στη διάρκεια της οποίας δεν γίνεται καμία δουλειά, ούτε κατσαρόλα δεν μπαίνει στη φωτιά και δεν λούζονται.

Όμως από το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής παλιότερα άρχιζε το ζύμωμα των τσουρεκιών προκειμένου να είναι έτοιμα για το φούρνο το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Τα πιο δημοφιλή από τα τσουρέκια είναι εκείνα σε σχήμα κουλούρας με το κόκκινο αυγό στη μέση που λέγονται γκουγκουχτούρες (δεκαοχτούρες) και προορίζονται συνήθως για τα παιδιά.

Το Μεγάλο Σάββατο είναι η μέρα του ζυμώματος των πασχαλιών. Ψωμιά με περίτεχνα σχέδια και ένα κόκκινο αυγό στη μέση, φτιαγμένα με περισσή τέχνη και φροντίδα. Είναι το ψωμί που συνήθιζε να πηγαίνει δώρο η νύφη στην κουμπάρα ανήμερα του Πάσχα.