Βραβευμένος στις Κάννες με τη μεγαλύτερη διάκριση του ελληνικού κινηματογράφου της τελευταίας δεκαετίας, ο «Κυνόδοντας» έφτασε μέχρι τα Oscar, αλλά κάποιος του πήρε το αγαλματάκι μέσα από τα… δόντια.
Βραβευμένος στις Κάννες με τη μεγαλύτερη διάκριση του ελληνικού κινηματογράφου της τελευταίας δεκαετίας, ο «Κυνόδοντας» έφτασε μέχρι τα Oscar, αλλά κάποιος του πήρε το αγαλματάκι μέσα από τα… δόντια.
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Ηθοποιοί: Χρήστος Στέρλιογλου, Μισέλ Βάλεϊ, Αγγελική Παπούλια, Χρήστος Πασσαλής, Μαίρη Τσώνη, Άννα Καλαϊτζίδου
Διάρκεια: 94΄
Yλικά:
•1 πατέρας κυρίαρχος του παράλληλου διεστραμμένου κόσμου που δημιούργησε για την οικογένειά του.
•1 σύζυγος που ακολουθεί πιστά κάθε του βήμα, υποτάσσεται ευλαβικά σε κάθε του εντολή.
•3 παιδιά, 2 κορίτσια και 1 αγόρι που ζούνε «αρμονικά» υπό την αυστηρή επιτήρηση των γονιών τους, τηρώντας μια σειρά από παράλογους κανόνες που τους έχουν επιβάλει, οι οποίοι στην ουσία καθορίζουν το νόημα της ζωής και των υπάρξεών τους.
•1 γυναίκα που επισκέπτεται το σπίτι μια φορά την εβδομάδα για να ικανοποιεί τις σεξουαλικές ανάγκες του αγοριού και που αποτελεί το μοναδικό σύνδεσμο με τον έξω κόσμο, τη μικρή και επικίνδυνη ρωγμή στο τείχος που περικλείει την οικογένεια σε ένα αφύσικο σύμπαν.
•1 φράχτης που τους χωρίζει από οτιδήποτε σχετίζεται με αυτό που ονομάζουμε σύγχρονη πολιτισμένη κοινωνία.
Eκτέλεση:
Οι ειδικοί της ελληνικής κινηματογραφικής κουζίνας μπορούν να σκίσουν τα πτυχία τους, καθώς ο «Κυνόδοντας» δεν ακολουθεί καμιά συνταγή και κανένα γνωστό ή καθώς πρέπει κανόνα. Αδιαφορεί για τις αρχές, ανατρέπει τα πάντα και δημιουργεί ένα συγκλονιστικό οπτικό έδεσμα, η γεύση του οποίου μπορεί αρχικά να θυμίσει γερμανική ή αυστριακή κουζίνα, αλλά με την πάροδο του χρόνου αποδεικνύει την μοναδικότητά της. Παρόλο που τα υλικά προϊδεάζουν για κάτι πραγματικά διαφορετικό, η επιτυχία της συνταγής θα ήταν αβέβαιη αν στο ρόλο του σεφ δεν βρίσκονταν ο Γιώργος Λάνθιμος. Έχοντας ασχοληθεί με τον τομέα της διαφήμισης και του βίντεο κ.λπ. συνεργαστεί με τον Λάκη Λαζόπουλο στο «Ο καλύτερός μου φίλος» και σκηνοθετήσει μια ταινία μεγάλου μήκους («Κινέτα»), ο σπουδαίος αυτός δημιουργός τόλμησε να συνθέσει μια εξαιρετικά προκλητική συνταγή χρησιμοποιώντας ως βασικό της κορμό τον πατροπαράδοτο και ιερό θεσμό της οικογένειας, τον οποίο και αποδομεί με ηδονοβλεπτική ευχαρίστηση, ακολουθώντας τα εξής βήματα: αφού τον αποστειρώσει φορώντας χειρουργικά γάντια, τον τοποθετεί στον πάγκο και τον τεμαχίζει με χειρουργική ακρίβεια χρησιμοποιώντας αντί για κουζινομάχαιρο, ένα κοφτερό νυστέρι. Αφαιρεί από τα διαμελισμένα κομμάτια κάθε γνώριμο συναίσθημα και τα ρίχνει σε σκεύος late 70s suburbian αισθητικής, αφήνοντας τα πρωτόγνωρα ένστικτα και τις σεξουαλικές ορμές να κατευθύνουν τις συμπεριφορές τους, οι οποίες, καθώς η συνταγή εξελίσσεται, παρεκτρέπονται και χάνουν σταδιακά τον έλεγχο. Παράλληλα, στύβει γνωστές ελληνικές λέξεις αδειάζοντας την κανονική τους έννοια και τις γεμίζει με μια καινούργια, δικιάς του επινόησης, προκαλώντας μαύρες χιουμοριστικές αναθυμιάσεις καθώς τσιγαρίζονται στο καυτό σεναριακό λάδι με τα υπόλοιπα υλικά. Οι χιουμοριστικές αναθυμιάσεις σύντομα αντικαθίστανται από τα βίαια ξεσπάσματα και τις σκηνές σοκ που αλλάζουν μέσα σε δευτερόλεπτα τη μυρωδιά και τη γεύση του μείγματος. Πλησιάζοντας προς το τέλος, τίποτα δεν μπορεί να σε προϊδεάσει για αυτό που θα σερβιριστεί στο πιάτο σου, αλλά κυρίως για το πόσο καιρό θα σου πάρει να χωνέψεις αυτό που θα φας. Αν καταφέρεις να το φας…
Αποτέλεσμα:
Η περίπτωση του «Κυνόδοντα» είναι από αυτές που δεν συναντάς συχνά στην κινηματογραφική βιομηχανία και δεν αναφέρομαι μόνο στην ελληνική. Είναι μια ταινία που αρχικά σε αγχώνει, μετά σε μαγνητίζει, αργότερα σε σοκάρει, σε συγκλονίζει, σε τρομάζει, αλλά κυρίως, μετά το τέλος της, σε κάνει να σκέφτεσαι. Και εκεί βρίσκεται το μεγαλείο της, στους νέους τρόπους ανάγνωσης που σου προσφέρει καθώς την αφήνεις να μεγαλώνει μέσα σου, στη διαφορετική επίδραση που μπορεί να έχει στον κάθε άνθρωπο, στο τρόπο που επιβάλλεται στη ζωή σου. Είχα πολύ καιρό να νιώσω τέτοια ένταση μέσα από κάποια ταινία, ομολογώ πως τα τελευταία χρόνια είχα ξεχάσει τι συναισθήματα είναι ικανό να παράγει το σινεμά ως μέσο. Και νιώθω πραγματικά περήφανος που όλο αυτό κατάφερε να το κάνει μια ελληνική ταινία. Όχι μόνο σε μένα αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Το βραβείο στις Κάννες, οι διθυραμβικές κριτικές που συναντώ κατά καιρούς στον ξένο Τύπο, τα sold outs στους κινηματογράφους που προβαλλόταν, το μαρτυρούν αυτό.
Ο «Κυνόδοντας» κυκλοφορεί σε DVD.
Βαθμολογία: 10 στα 10 (αριστούργημα).