DESIGNERS & ΚΟΥΖΙΝΑ | Την 100ή επέτειο του Βauhaus «τιμάει» σήμερα με το doodle της η Google. Ο ιδρυτής του, Walter Gropius (1883-1969), μέσα στο σημαντικό καλλιτεχνικό του έργο, μας άφησε κι ένα σερβίτσιο –βγήκε στην αγορά το 1969 από τον οίκο Rosenthal και μέχρι σήμερα δεν έπαψε να είναι σημείο αναφοράς.
DESIGNERS & ΚΟΥΖΙΝΑ | Την 100ή επέτειο του Βauhaus «τιμάει» σήμερα με το doodle της η Google. Ο ιδρυτής του, Walter Gropius (1883-1969), μέσα στο σημαντικό καλλιτεχνικό του έργο, μας άφησε κι ένα σερβίτσιο –βγήκε στην αγορά το 1969 από τον οίκο Rosenthal και μέχρι σήμερα δεν έπαψε να είναι σημείο αναφοράς.
Θεμελίωσε το Bauhaus, συμβόλισε τον μοντερνισμό του 20ού αιώνα και σφράγισε την ιστορία του βιομηχανικού σχεδιασμού. Ο ιδρυτής του Bauhaus Walter Gropius (1883-1969) μέσα στο ανυπολόγιστης αξίας έργο του, μας άφησε κι ένα σερβίτσιο –βγήκε στην αγορά το 1969 από τον οίκο Rosenthal και μέχρι σήμερα δεν έπαψε να είναι σημείο αναφοράς.
Κτίρια που θυμίζουν κύβους, αντικείμενα βγαλμένα απ’ τον κόσμο της γεωμετρίας, προσήλωση στο λειτουργισμό και ένα μεγάλο όραμα: αρχιτεκτονική, γλυπτική και ζωγραφική να συνυπάρξουν σε μία ενιαία φόρμα. Κάπως έτσι θα συνόψιζε κανείς τα χαρακτηριστικά της σχολής του Bauhaus, που ίδρυσε ο Γερμανός αρχιτέκτονας Walter Gropius (μαζί με τους Χάνες Μέγιερ και Μις βαν ντερ Ρόε) το 1919 στη Βαϊμάρη, λειτούργησε αρκετό καιρό στο Ντεσάου για να κλείσει τελικά στο Βερολίνο το 1933, με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Παρά το βραχύβιο κύκλο της ζωής της, η σχολή του Gropius στα μόλις 14 χρόνια λειτουργίας έγινε σύμβολο του μοντερνισμού και το ύφος του Bauhaus επηρέασε καταλυτικά τα πεδία της τέχνης, της αρχιτεκτονικής και του βιομηχανικού design.
Από Βάλτερ …Γουόλτερ. Η δηλωμένη εχθρότητα του ναζισμού απέναντι σε οτιδήποτε «μοντέρνο», που χαρακτηρίστηκε ευθέως «μη γερμανικό», δεν άφηνε κανένα περιθώριο σε έναν πρωτοπόρο οραματιστή σαν τον Gropius να συνεχίζει να ζει και να δημιουργεί στη χώρα που γεννήθηκε. Εγκαταλείπει το ζοφερό τόπο το 1934 και μετά από μια σχεδόν τριετή παραμονή στη Βρετανία θα μεταναστεύσει στις ΗΠΑ με την οικογένειά του και τις λαμπρές του ιδέες.
Η Αμερικανική Πρεσβεία της Αθήνας και το Πόρτο Καρράς Μέσα στα δεκάδες κτίρια που σχεδίασε ανά τον κόσμο και που σήμερα θεωρούνται μνημειακά, αξίζει να αναφερθούμε και στα δύο που βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Το πρώτο είναι η Αμερικανική Πρεσβεία της Αθήνας: το χαρακτηριστικό «κυβιστικό» κτίριο επί της Βασιλίσσης Σοφίας, που υψώθηκε μεταξύ 1959 και 1961, σχεδιάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα (με συμβούλου τον Περικλή Σακελλάριο), φέρει τις λιτές γραμμές του Bauhaus και αντλεί την έμπνευσή του από την αρχιτεκτονική του Παρθενώνα. Το δεύτερο είναι το περίφημο ξενοδοχειακό συγκρότημα της Χαλκιδικής Πόρτο Καρράς. Η αρχική μελέτη φέρει επίσης την υπογραφή του Walter Gropius, ο οποίος όμως πέθανε πριν προλάβει να το δει να ολοκληρώνεται. Σε ό,τι αφορά το ευρύτερο έργο του, επιτομή της μοντέρνας αρχιτεκτονικής στη Γερμανία και απ’ τα σημαντικότερα κτίρια του 20ού αιώνα, θεωρούνται το κτίριο της σχολής στο Ντεσάου, καθώς και οι κατοικίες των δασκάλων (μεταξύ των οποίων ο Κλέε και ο Καντίνσκι) που σχεδίασε ο ίδιος ο Gropius. Αντίστοιχης σπουδαιότητας κτίριά του βρίσκονται και στις ΗΠΑ.
Το σερβίτσιο TAC ακόμη εμπνέει. Σχεδιάζοντας μέχρι τα βαθιά του γεράματα, όχι μόνο κτήρια, αλλά και αντικείμενα, πάντα με τη ματιά του στραμμένη στις ανάγκες των ανθρώπων, ο Walter Gropius ασχολήθηκε και με τα σκεύη σερβιρίσματος δημοφιλών ροφημάτων. Το TAC, το σερβίτσιο τσαγιού που υπέγραψε, είναι πλέον θρυλικό.
Το όνομά του παραπέμπει στα αρχικά του κορυφαίου συνεργατικού αρχιτεκτονικού γραφείου «The Architects Collaborative», που ίδρυσε το 1945. Το στυλ είναι καθαρό Bauhaus.
Όταν ο οίκος Rosenthal «έριξε» το TAC 01 με την υπογραφή του Gropius στην αγορά το 1969, τα σχέδιά του περιλάμβαναν και την αντίστοιχη σειρά του καφέ, τα σκίτσα και διαγράμματα της οποίας παρέμειναν για χρόνια κλειστά σε κάποιο συρτάρι του τμήματος ανάπτυξης προϊόντων. Πάνω σ’ αυτά στηρίχτηκε τελικά το TAC 02, που αντίκρισε τη γραμμή παραγωγής δεκαετίες μετά το θάνατό του. Ο Gropius είχε πει κάποτε πως «αν η συμβολή σου είναι ζωτικής σημασίας, πάντα θα υπάρχει κάποιος να το πιάσει από κει που το άφησες κι αυτό θα αποτελεί τη δική σου αξίωση για αθανασία». Προς επιβεβαίωση της ρήσης, αξίζει απλώς να σημειωθεί ότι ακόμη και σε ό,τι αφορά το σερβίτσιο του, υπήρξαν δεκάδες μεταγενέστεροι σχεδιαστές «που το έπιασαν από κει που το άφησε». Λόγω της στενής συνεργασίας της Rosenthal με το δημιουργικό κέντρο-θεμέλιο του Bauhaus στο Ντεσάου, στο εμπόριο κυκλοφορούν σήμερα με εξαιρετική επιτυχία τουλάχιστον 6 εκδοχές του TAC, μεταξύ των οποίων εκείνες με το χρυσή και την πλατινέ λεπτομέρεια, αλλά κι αυτή με το μοτίβο των μεγάλων πόλεων.