Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, και μάλιστα των νεότερων ηλικιών, βλέπουν σε αυτή τη μάλλον μακρά περίοδο εγκράτειας μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια διάθεση να ακολουθήσουν τη φύση, που περνάει από το χειμώνα στην άνοιξη.

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, και μάλιστα των νεότερων ηλικιών, βλέπουν σε αυτή τη μάλλον μακρά περίοδο εγκράτειας μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια διάθεση να ακολουθήσουν τη φύση, που περνάει από το χειμώνα στην άνοιξη.

Αφήνουμε πίσω μας τα βαριά λιπαρά ή αμυλούχα φαγητά και επιλέγουμε τα πράσινα λαχανικά, που ξαναγεννιούνται αυτή την εποχή. Τα μποστάνια πλημμυρίζουν φρέσκα φασολάκια, κουκιά, αγκινάρες, αρακά και σπαράγγια. Νιώθουμε την ανάγκη να ξαναδιαβάσουμε το καλαντάρι της φύσης και να ανήκουμε και μεις σε κείνους που θα συμμετέχουν στο «κίνημα της νηστείας». Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές της Σαρακοστής που θα μας βοηθήσουν στην «απόφαση» της νηστείας.

1. Ελιές και ελαιόλαδο

 

Το πόσο στενά συνδέεται η ελιά και το ελαιόδεντρο με τη νηστεία και τη θρησκεία, το ξέρουμε. Όλα τα φαγητά της Σαρακοστής θέλουν μπόλικο ελαιόλαδο: τα λαδερά, οι πίτες, τα όσπρια, οι νηστίσιμες σαλάτες, ακόμα και τα νηστίσιμα γλυκά. Άλλωστε, τα λιπαρά είναι αδιανόητο να απουσιάζουν από την καθημερινή μας διατροφή ακόμα
και σε περιόδους εγκράτειας.

Στα συν: Oι ελιές αποτελούν πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών στοιχείων (σελήνιο και ψευδάργυρο), με αποτέλεσμα να βοηθάνε τον οργανισμό στη «μάχη» του ενάντια στην πρόωρη γήρανση των κυττάρων. Tο ελαιόλαδο, από την άλλη πλευρά, είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά, τα οποία, όταν καταναλώνονται σε σωστές ποσότητες, προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα. Πραγματικοί φύλακες της καλής μας υγείας…
Στα πλην: Προσοχή: και το καλύτερο φάρμακο στην υπερβολή του γυρίζει μπούμερανγκ! Η κατανάλωσή τους σε μεγάλη ποσότητα προσθέτει λιπαρά και θερμίδες στη διατροφή μας. Επίσης, οι περισσότερες ελιές είναι αλατισμένες. Όσο καλά λοιπόν και αν τις έχουμε ξεβγάλει, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι πάντα απορροφούν αρκετή ποσότητα αλατιού.

2. Τα λαχανικά

 Αποτελούν τη βάση για τα λαδερά φαγητά, τα ξιδάτα τουρσιά, τις ωμές και βραστές σαλάτες. Συνδυάζονται με φρέσκα μυρωδικά, μαγειρεύονται με λεμόνι ή ντομάτα και κάνουν τη νηστεία πραγματικά …νόστιμη.

Στα συν: Τα λαχανικά αποτελούν πλούσια πηγή βιταμινών και μεταλλικών αλάτων. Ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Χαρίζουν ευεξία και βοηθούν στη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης.
Στα πλην: Περιορισμός στην κατανάλωση λαχανικών χρειάζεται μόνο από όσους έχουν προβλήματα με τη χολή, τα νεφρά ή εμφανίζουν συμπτώματα έλκους ή κολίτιδας.

3. Ο ταραμάς

Ο ταραμάς προέρχεται από αυγά μπακαλιάρου ή κυπρίνου και -όπως και οι συγγενείς του, το μαύρο χαβιάρι και το αυγοτάραχο του τόνου- θεωρείται από τα εκλεκτότερα είδη αυγοτάραχου. Στο εμπόριο διατίθενται δύο είδη ταραμά: Ο λευκός -ποιοτικά ανώτερος- και αυτός με το βαθύ ρόδινο χρώμα.

Στα συν: Το αυγοτάραχο είναι πλούσιο σε μαγνήσιο (απαραίτητο ιχνοστοιχείο για την ομαλή λειτουργία της καρδιάς), ψευδάργυρο (ισχυρό αντιοξειδωτικό, που μαζί με το μαγνήσιο ενισχύουν το νευρικό σύστημα) και φωσφόρο (βασικό στοιχείο για την καλή όραση, την παραγωγή ενέργειας και την προστασία των οστών).
Στα πλην: O ταραμάς είναι αλμυρός και ευθύνεται για την αύξηση της υπέρτασης, της χοληστερίνης και του ουρικού οξέος σε όσους τον καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες.

4. Τα θαλασσινά και οστρακοειδή

Με τις γαρίδες, τις καραβίδες, τα καλαμάρια, τις σουπιές και τα χταπόδια η νηστεία μοιάζει λιγότερο δύσκολη. Εκτός από τροφές εκλεκτές και νόστιμες, αποτελούν πλούσιες πηγές υψηλής ποιότητας πρωτεΐνης, ψευδαργύρου και ιωδίου, ενώ ταυτόχρονα είναι χαμηλές σε λιπαρά.

Στα συν: Η κατανάλωσή τους συμβάλλει στην ισορροπία του οργανισμού, εφοδιάζοντάς τον με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, που συνήθως δεν μπορούν να προσληφθούν αποκλειστικά μέσω της φυτικής πρωτεΐνης.
Στα πλην: Oι ειδικοί συνιστούν την κατανάλωση θαλασσινών μέχρι δύο φορές την εβδομάδα. Όχι τόσο γιατί αυξάνουν τη χοληστερίνη (αφού την περίοδο της νηστείας δεν καταναλώνονται άλλες πηγές χοληστερίνης ή κορεσμένων λιπαρών) όσο για την ιδιότητά τους να αυξάνουν το ουρικό οξύ. Kαλό είναι να πίνετε αρκετό νερό, ώστε να βοηθάτε τα νεφρά σας.

5. Ο χαλβάς και το ταχίνι

Έχουμε καταλήξει: νηστεία χωρίς χαλβά και ταχίνι δεν γίνεται. Το ταχίνι δένει σούπες, αλειφωτές σαλάτες και μεταμορφώνεται σε κουλουράκια, μηλοπιτάκια και νηστίσιμες πίτες. Ο χαλβάς γλυκαίνει τις δύσκολες μέρες. Και τα δύο αποτελούν, σύμφωνα με τους διατροφολόγους, την ιδανικότερη τροφή για τη Σαρακοστή.

Στα συν: Tο ταχίνι είναι προϊόν πλούσιο σε φυτική πρωτεΐνη, ασβέστιο και φυτικές ίνες, που προέρχεται από το σουσάμι. Από τα λίγα σαρακοστιανά που μπορούν να εφοδιάσουν τον οργανισμό με ασβέστιο, βασικό στοιχείο για την υγεία των οστών και την καλή λειτουργία της καρδιάς. Όταν η διατροφή είναι ελλιπής σε ασβέστιο (όπως συμβαίνει στη νηστεία, όπου «απαγορεύονται» τα γαλακτοκομικά), ο οργανισμός αναγκάζεται να εξαντλεί τα δικά του αποθέματα. Καταναλώνοντας λοιπόν ταχίνι και τα παράγωγά του, βοηθάμε τον οργανισμό μας.
Στα πλην: Tο δεύτερο κύριο συστατικό του χαλβά είναι η ζάχαρη, το μέλι ή η φρουκτόζη, δηλαδή τα απλά σάκχαρα. Χρειάζεται λοιπόν μέτρο στην κατανάλωσή του. Παχαίνει, παιδιά…

6. Το τουρσί

Πρόκειται για λαχανικά «διατηρημένα» για κάποιο χρονικό διάστημα σε αλάτι ή και ξίδι. Δίνουν πικάντικη γεύση στο σαρακοστιανό τραπέζι, συνοδεύουν το τσίπουρο ή το ουζάκι της παρέας στις πρώτες λιακάδες που τα τραπεζάκια ξεμυτίζουν έξω στον ήλιο.

Στα συν: Εφοδιάζει τον οργανισμό κυρίως με βιταμίνες του συμπλέγματος B, αν και η πλειονότητα των βιταμινών που περιέχουν τα φρέσκα λαχανικά έχει ήδη χαθεί. Tο τουρσί είναι ιδανικό όταν νιώθετε ατονία επειδή κάνετε δίαιτα ή νηστεία και παρουσιάζετε έντονη υπόταση.
Στα πλην: Το αλάτι.

7. Τα όσπρια

Τα όσπρια -οι φακές, η φάβα τα ρεβίθια και τα φασόλια- σε περίοδο νηστείας πρέπει να αποτελούν τη βάση της διατροφής, αφού αντικαθιστούν το κρέας. Οι διατροφολόγοι συνιστούν να τα συνοδεύουμε με ρύζι αντί για ψωμί, για να αυξάνουμε κι άλλο την πρόσληψη φυτικής πρωτεΐνης.

Στα συν: Eίναι πλούσια σε φυτική πρωτεΐνη, κάλιο, φολικό οξύ, μαγνήσιο, σίδηρο και φυτικές ίνες και έχουν την ιδιότητα να μειώνουν τη χοληστερίνη, να καθαρίζουν το έντερο και να προστατεύουν την καρδιά.
Στα πλην: Αν δεν θέλετε να επιβαρύνετε το πεπτικό σας σύστημα, μην τα συνδυάζετε με τις ωμές πράσινες σαλάτες (μαρούλι, λάχανο, ρόκα κ.λπ.), για να διευκολύνετε την πέψη και την αφομοίωσή τους.

8. Τα παξιμάδια και οι κριθαροκουλούρες

Βασισμένα κυρίως στο στάρι, αλλά και σε άλλα πιο ταπεινά δημητριακά όπως το κριθάρι, τα πάσης φύσεως παξιμαδάκια, φρυγανιές ή κριθαροκουλούρες αποτελούν μόνιμο σύντροφο στα ουζάκια και τα κρασάκια της σαρακοστιανής περιόδου. Δίνουν ενέργεια και χορταίνουν, ενώ ταιριάζουν με όλα τα μεζεδάκια.

Στα συν: Εξαιρετικές πηγές υδατανθράκων αργής καύσης και φυτικών ινών (ιδιαίτερα τα προϊόντα ολικής άλεσης), με όλες τις θετικές συνέπειες που έχει αυτό για το πεπτικό σύστημα.
Στα πλην: Δεν στέκονται μόνα τους, κι έτσι υπερφορτώνονται ενεργειακά από άλλα -συνήθως λιπαρά- στοιχεία, με αποτέλεσμα να χάνεται εύκολα ο έλεγχος στις θερμίδες.